Jak rozpoznać dom energooszczędny?

Jak rozpoznać dom energooszczędny?

Coraz więcej mówi się w naszym kraju o energooszczędności. Firmy prześcigają się w oferowaniu produktów przeznaczonych dla budownictwa energooszczędnego: drzwi, okien, izolacji, materiałów budowlanych i instalacyjnych? Każdy ma w swojej ofercie rozwiązania dla domów energooszczędnych - oferowana jest szeroka gama materiałów budowlanych, czy instalacyjnych zapewniających energooszczędność budynku.

Przeglądając te oferty trudno jednak spotkać się na rynku ze stwierdzeniem, że dopiero połączenie wielu technologii w jednym budynku da nam realny efekt w postaci domu energooszczędnego, czyli takiego który będzie nie tylko tani w eksploatacji i nie powodujący ssania w portfelu przy płaceniu za ogrzewanie, ale także przyjazny dla mieszkańca: nie będzie w nim panował zaduch ani przeciągi, na ścianach nie będzie tworzył się grzyb, a warunki wewnątrz będą po prostu przyjemne do mieszkania.

Dom energooszczędny to taki, który zużywa mało energii. Ale co to znaczy dokładnie "mało energii"? Spróbujmy nieco uprościć stosowane w Polsce na świadectwach energetycznych suwaki i współczynniki i przedstawić dom energooszczędny jako budynek zużywający określoną ilość paliwa. Zacznijmy jednak najpierw od technologii budowlanych: w trakcie budowy takiego domu zastosowano więc szereg rozwiązań zapewniających realne zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło. Takimi technologiami będą między innymi:

  1. Odpowiednie zaprojektowanie i ustawienia na działce: dom zimą będzie wykorzystywał zyski energetyczne zapewniające ogrzewanie się pomieszczeń przez słońce, latem nadmiar słońca będzie odcięty przez rolety lub markizy. Sama bryła budynku jest stosunkowo prosta, pozbawiona ozdóbek, wykuszy, balkonów i innych elementów zwiększających powierzchnię zewnętrzną budynku, a co za tym idzie zwiększające możliwość wypromieniowywania ciepła przez dom.
  2. Odpowiednia izolacja: grubość izolacji zostanie dobrana w sposób zapewniający realne obniżenie współczynnika przenikania energii przez ściany i dach. Przedstawiając problem obrazowo i nie ukrywając go za mało zrozumiałymi dla laika współczynnikami: na Zachodzie domy energooszczędne mają grubość izolacji podłogi i ścian na poziomie minimalnym ok. 20 cm styropianu lub odpowiednika takiej izolacji wykonanego z innego materiału. Izolacja dachu oscyluje w granicach od 35 do 45 cm wełny mineralnej lub jej odpowiednika, przy czym tendencja kieruje się raczej w kierunku większych grubości warstwy izolacyjnej. Ważne jest też zastosowanie odpowiedniej jakości materiałów budowlanych.
  3. Brak mostków termicznych: zarówno konstrukcja budynku jak i montaż stolarki okiennej wykonana została w sposób zapewniający minimalizację ryzyka powstania mostków termicznych. Zasada ta dotyczy również wykonania instalacji wewnętrznych - są one dobrze zaizolowane, olbrzymim błędem jest często u nas spotykany montaż np. instalacji wentylacyjnej poza strefą izolowaną budynku.
  4. Wentylacja mechaniczna z rekuperatorem: zastosowanie rekuperatora o realnej sprawności powyżej 80% pozwala na obniżenie zapotrzebowania budynku na ciepło o połowę, jak zbadali to Niemcy w Kaiserslautern: dokładnie o 54%.
  5. Stolarka okienna i drzwiowa: nie tylko o wysokich parametrach przenikania ciepła, ale także bez wielkich przeszkleń na ścianach oraz zamontowana w sposób obniżający ryzyko powstania mostków termicznych, czyli np. na odpowiednich uchwytach wewnątrz warstwy izolacji, a nie w murze.
  6. Staranność wykonania: zgodnie z powiedzeniem "łyżka dziegciu psuje beczkę miodu" niechlujstwo w wykonawstwie domu powoduje zwiększenie jego zapotrzebowania na ciepło. Dotyczy to jakości montażu izolacji, szczelności budynku, jakości wykonania instalacji czy montażu okien, drzwi czy choćby parapetów.
  7. Badanie szczelności: czyli coś, co w Polsce jest prawie całkowicie nieznane, a w kilku krajach na zachodzie jest warunkiem dokonania odbioru budynku: za pomocą odpowiednich urządzeń sprawdza się szczelność budynku i ucieczkę ciepłego powietrza na zewnątrz. W dużym uproszczeniu - to znalezienie mostków termicznych w postaci przecieków powietrza z i do budynku, jakie odbywają się w sposób niekontrolowany i powodują znaczne straty energii w budynku.
  8. System CO: wybór systemu CO powinien zostać dokonany po zakończeniu obliczeń dotyczących realnego zapotrzebowania budynku na ciepło. Zestawienie poniżej pokazuje, że w budynku energooszczędnym dużo ważniejsze jest prawidłowe zaizolowanie niż decyzja o zmienia kotła z oleju opałowego np. na ekogroszek - okazuje się, że w skali roku różnice w kosztach zakupu poszczególnych rodzajów mediów grzewczych maleją wraz ze wzrostem energooszczędności budynku. Oznacza to, że różnica w kosztach rocznego ogrzania gazem czy olejem opałowym domu energooszczędnego może zmieścić się w? 100 PLN.