Domy szkieletowe sposobem na energooszczędność

Jedną z najbardziej powszechnych technologii spełniającą oba założenia jest budownictwo drewniane w konstrukcji szkieletowej. Technologia szkieletowa opiera się na konstrukcji drewnianej, która wypełniona jest warstwą izolacji z wełny mineralnej lub drzewnej. Od wewnętrznej strony ściana zazwyczaj wykończona jest płytą gipsową, a po stronie zewnętrznej elewacją, która w zależności od naszych upodobań, może być wykonana w formie tynku, kamieni, okładziny drewnianej czy nawet układana z bali.

Jedną z największych zalet domów drewnianych jest uzyskiwanie bardzo dobrych parametrów termicznych przy stosunkowo małej grubości ściany. Musimy jednak pamiętać, że technologia szkieletowa jest bardzo wysublimowana oraz zaawansowana technicznie. Budowa takiego domu wymaga ogromnej wiedzy nie tylko z zakresu fizyki budowli, ale również znajomości właściwości drewna oraz materiałów drewnopochodnych.

Rzecz najważniejsza...

Najważniejszą rzeczą w przypadku budownictwa drewnianego jest znalezienie odpowiedniej firmy, specjalizującej się w budowach domów szkieletowych. Tak więc w pierwszej kolejności przy wyborze wykonawcy musimy zwrócić uwagę na firmy, które posiadają duże doświadczenie oraz zespół inżynierów lub prawdziwych fachowców odpowiadających ściśle za konkretne zagadnienia budynku.

Pod żadnym pozorem nie możemy  kierować się tylko ceną w sytuacji, gdy na rynku istnieje niewiele firm, które  naprawdę w fachowy sposób zajmą się naszym domem. Nawet niewielkie odstępstwa od zasad mogą mieć duży wpływ na trwałość i poprawną izolacyjność domu, tak więc szukajmy specjalistów, a nie przysłowiowej "złotej rączki".

Co powinniśmy wiedzieć o drewnie na konstrukcję?

Drewno jako podstawowy materiał konstrukcyjny powinno spełniać wymagania techniczne oraz wytrzymałościowe. Największym błędem, który można popełnić przy budowie domu jest wybór drewna o niewłaściwej wilgotności. Drewno jest materiałem higroskopijnym, a co za tym idzie wraz ze zmianą wilgotności zmienia swoje właściwości mechaniczne oraz wymiarowe.

Gdy stosujemy mokre drewno, narażeni jesteśmy na niekontrolowany proces wysychania gotowej konstrukcji, a czego wynikiem jest wywołanie naprężeń w elementach oraz na ich łączeniach. Skutkiem tego mogą tworzyć się tzw. mostki termiczne oraz pęknięcia tynków wewnętrznych.

Mokre drewno jest nieodporne na działanie grzybów. Drewno prawidłowo wysuszone do wilgotności ok. 15% jest odporne na działanie grzybów oraz w znacznym stopniu owadów. Sam proces suszenia drewna powinien odbywać się w odpowiednich suszarniach komorowych przy podwyższonej temperaturze, zapewniając tym samym usuwanie pożywki dla owadów, czyli zwiększając  odporność na ich szkodliwe działanie. W celu zwiększenia ochrony drewno konstrukcyjne powinno być  ostrugane z każdej strony.

Powyższe kwestie na temat odpowiedniej jakości drewna są fundamentalne i niepodlegające jakimkolwiek próbom dyskusji.

Przekrój ściany...

Analizując przekrój ściany szkieletowej oraz wszystkich innych przegród najważniejszą wiadomością dla nas jako przyszłych mieszkańców jest wartość współczynnika przenikania ciepła U. Wartość ta określa izolację termiczną ściany, co bezpośrednio przekłada się na  zapotrzebowanie na energię cieplną potrzebną do ogrzania domu w sezonie grzewczym.

Niestety utrzymanie bardzo wysokich właściwości termicznych związane jest z problemami wilgotnościowymi. Dlatego każdy typ ściany powinien przejść przez dokładne obliczenia, dzięki którym należy tak dobrać grubości poszczególnych warstw izolacyjnych, aby w przegrodzie ściany nie nastąpiło wykroplenie się pary wodnej. Wszystko to dotyczy także przegród stropowych oraz dachów. W konstrukcji ściany powinny znaleźć się także kanały wentylacyjne, które odpowiedzialne będą za usuwanie wilgoci oraz utrzymanie równowagi higroskopijnej w przegrodzie.

Czy impregnować konstrukcję?

Impregnacja zabezpiecza drewno przed działaniem grzybów i  owadów, należy jednak pamiętać, że użyte do tego środki są substancjami chemicznymi, z którymi będziemy musieli mieszkać pod jednym dachem. W dobrych i przemyślanych konstrukcjach domów szkieletowych impregnuje się tylko te elementy, które bezpośrednio narażone są na działanie wilgoci, a konstrukcja nośna ścian, stropów i dachów pozostaje nieimpregnowana, jednak zabezpieczona  prawidłowym procesem suszenia.

Elementy, które wymagają dodatkowej ochrony takie jak podwaliny oraz konstrukcje tarasowe powinny być impregnowane odpowiednią metodą ciśnieniową, która zapewnia zabezpieczenie elementu w całym przekroju. Metody impregnacji znane z wielu polskich realizacji nie są w stanie zapewnić prawidłowej ochrony drewna.

Dom prefabrykowany...

Prefabrykacja elementów oznacza przygotowanie ich wcześniej w halach produkcyjnych, a następnie złożenie na miejscu budowy. Do najważniejszych zalet domu prefabrykowanego, nie należy jedynie bardzo krótki czas budowy. Ważniejszym aspektem przemawiającym za wyborem tego typu technologii jest jakość przygotowania poszczególnych elementów, której uzyskanie w warunkach budowy jest niemożliwe.

Produkcja w zamkniętych halach niweluje ryzyko zawilgocenia konstrukcji, ponieważ temperatura i wilgotność powietrza w pomieszczeniach jest cały czas pod kontrolą. Dzięki takim zabiegom jakość drewna konstrukcyjnego jest na najwyższym poziomie i nie niesie za sobą żadnych zagrożeń. Dodatkowym atutem jest to, że podpisując umowę na wykonanie domu mamy zagwarantowaną cenę, która nie może ulec zmianie w procesie budowy.

Poprawna wentylacja w budownictwie szkieletowym

Nowoczesne domy energooszczędne są bardzo szczelne, przez co odpowiednia wentylacja pomieszczeń ma kluczowe znaczenie. Z powodu niewielkiej możliwości przedostawania się świeżego powietrza przez przegrody, wentylacja grawitacyjna nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować.

We wszystkich szkieletowych domach drewnianych musimy wymuszać obieg powietrza poprzez  wentylację mechaniczną. Najlepiej, gdy jest to wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła, czyli systemem rekuperacji. Przy takiej instalacji redukujemy straty energii, które przy wentylacji grawitacyjnej sięgają nawet do 40% całkowitego zapotrzebowania domu na energię.

Podsumowując technologia szkieletowa jest bardzo dobrym wyborem dla naszego energooszczędnego domu. Jednakże z uwagi na bardzo zaawansowaną konstrukcję oraz wiele aspektów z nią związanych musimy bardzo ostrożnie wybierać wykonawcę oraz uważnie przyglądać się, czy firma wykonawcza profesjonalnie podchodzi do budowy domu już na etapie projektowym.

opr.: Bartłomiej Zieliński