Co to jest sezonowy współczynnik efektywności?

Wiadomo, że COP (współczynnik efektywności) zależy odwrotnie proporcjonalnie od różnicy temperatur źródła górnego i dolnego.

Źródło górne to zwykle ogrzewanie podłogowe, dla którego przyjmuje się temperaturę 35°C. Jest to parametr stały, niezależny od pory roku. Natomiast źródło dolne może mieć temperaturę zmienną w ciągu roku. Najbardziej dotyczy to pomp ciepła czerpiących ciepło z powietrza zewnętrznego. Dlatego współczynnik efektywności tych pomp podaje się dla kilku temperatur (-15°C, -7°C, 2°C, 7°C, 10°C, 20°C).

W katalogach najczęściej podaje się COP pomp powietrznych dla temperatury 2°C, uznawanej za średnią roczną w naszym klimacie, zwykle jest to wartość ok. 3,5. Dla niższych temperatur COP osiąga mniejsze wartości, np. dla -15°C w przedziale 2÷2,5, a dla wyższych temperatur, np. 10°C, COP wynosi ok. 5. Dlatego wprowadza się parametr sezonowy współczynnik efektywności (SPF - Sesonal Performance Factor), określający COP uśredniony dla całego sezonu grzewczego.

Dla pompy ciepła powietrze - woda SPF wynosi ok. 3,5. Pompy ciepła solanka - woda w mniejszym stopniu ?odczuwają? sezonowe zmiany pogodowe. Pompy ciepła z sondami pionowymi są praktycznie niewrażliwe na te zmiany, natomiast pompy ciepła z kolektorem poziomym na początku sezonu grzewczego, gdy grunt jest wygrzany po lecie, mają COP najwyższy, zaś pod koniec zimy temperatura solanki spada o kilka stopni i COP maleje ok. 10-20%. Uśredniony parametr SPF dla pomp ciepła solanka-woda wynosi 3,8÷4,3. Podobnie niewielkie są zmiany sezonowe COP dla pomp woda-woda i SPF w tym przypadku wynosi zwykle 4,5÷5.

W przypadku niewystarczającej mocy cieplnej kolektora gruntowego, po sezonie grzewczym (po zimie) może nastąpić tak znaczne wychłodzenie gruntu, że w okresie letnim, mimo znacznie mniej intensywnej pracy pompy ciepła, grunt nie wróci do temperatury sprzed poprzedniej zimy. Oczywiście odbije się to spadkiem SPF po roku. Taki proces stabilizowania się warunków termicznych gruntu i stopniowej degradacji parametru SPF może trwać nawet kilka lat.

opr.: Redakcja