Co trzeba wiedzieć o kolektorach słonecznych?
Czynnik grzewczy
Do wyboru mamy wodę lub płyn niezamarzający.
- Woda. Można ją stosować tylko w instalacjach solarnych działających od późnej wiosny do jesieni, kiedy nie grożą przymrozki. Przed zimą instalację taką trzeba opróżnić, by zamarzająca woda nie uszkodziła rur.
- Płyn niezamarzający. Taki płyn - zwykle jest to roztwór glikolu - stosuje się w instalacjach całorocznych lub działających od wczesnej wiosny do późnej jesieni. W instalacji z takim czynnikiem roboczym niezbędny jest zasobnik wysokiej jakości, by nie doszło do rozszczelnienia układu i przedostania się szkodliwego płynu do instalacji c.w.u.
Czynnik grzewczy trzeba uzupełniać najczęściej raz na 4 lata. W ramach serwisu poinstalacyjnego powinna to zrobić firma montująca kolektory. O zasady serwisowania warto pytać przedstawicieli firm jeszcze na etapie wstępnych rozmów.
Czy instalacja solarna może ogrzać cały dom?
Firmy sprzedające i instalujące kolektory słoneczne proponują takie rozwiązania, w których instalacja solarna nie tylko przygotowuje c.w.u., ale też wodę do c.o. Warto wiedzieć, że jest to racjonalne jedynie w instalacjach niskotemperaturowych (zwłaszcza z ogrzewaniem podłogowym), to znaczy takich, w których czynnik grzewczy może mieć temperaturę około 40°C.
Na potrzeby c.o. trzeba jednak zainstalować kolektory słoneczne o znacznie większej powierzchni, a i instalacja musi być bardziej skomplikowana niż do przygotowania ciepłej wody. Jest to rozwiązanie godne polecenia, bo obniża koszty ogrzewania domu i ogranicza zużycie konwencjonalnych nośników energii, ale wymaga znacznych wydatków, które mają szansę się zwrócić dopiero po 20 latach.
Do jakiej temperatury kolektory słoneczne ogrzewają wodę?
Jeśli system solarny jest optymalnie skonfigurowany, od wiosny do jesieni kolektory mogą ogrzewać wodę do temperatury 50?75°C, a podczas upałów nawet do 90°C.
Podczas zachmurzenia i zimą kolektory mogą podnosić temperaturę wody tylko o kilkanaście stopni Celsjusza. W tych okresach dla uzyskania odpowiedniej temperatury wody trzeba korzystać z dodatkowego źródła energii, np. grzałki elektrycznej lub kotła kondensacyjnego.
Zimą kolektory słoneczne są znacznie mniej wydajne niż latem, dlatego niezbędne jest korzystanie z drugiego źródła ciepła, np. kotła c.o. lub kominka z płaszczem wodnym. Wprawdzie nawet zimą w bardzo słoneczne dni kolektory mogą podgrzać wodę w zbiorniku nawet do 40-50°C, ale w naszym klimacie takich dni nie ma zbyt dużo.
Najczęściej więc zimą kolektory słoneczne podgrzewają wodę wstępnie - tylko o kilka lub kilkanaście stopni, a dla uzyskania pożądanej temperatury wodę trzeba dogrzać. Wszystkie kolektory wytrzymują uderzenia gradu i większość producentów daje nawet gwarancje na uszkodzenia wskutek takich opadów.
opr.: dr inż. Arkadiusz Węglarz
zdjęcie: Hewalex