Ciąg kominowy naturalny (grawitacyjny) powstaje w wyniku różnicy gęstości powietrza wewnątrz budynku, a otaczającą go atmosferą. Gdy gęstość powietrza wewnątrz budynku jest mniejsza ciąg jest prawidłowy, a gdy sytuacja jest odwrotna mamy do czynienia z ciągiem wstecznym.
Często z ciągiem wstecznym mamy do czynienia w upalne letnie dni, gdy temperatura na zewnątrz jest wyższa niż wewnątrz. Przepływ powietrza między pomieszczeniami odbywa się, jeśli występuje miedzy nimi różnica ciśnienia.
Wentylacja naturalna jest zmienna się w ciągu całego roku, tygodnia czy w obrębie jednego dnia. Zależy również od funkcji, jakie pomieszczenie spełnia (np. kuchnia czy łazienka) oraz od ilości osób, które w niej przebywa (np. przyjęcie) itp.
Przyczyny nieskutecznej wentylacji:
- brak dopływu odpowiedniej ilości powietrza do pomieszczeń,
- szczelna stolarka okienna i hermetyzacja mieszkań,
- źle zorganizowany przepływ powietrza w pomieszczeniach,
- niewystarczająca ilość kanałów wentylacyjnych nawiewnych i wywiewnych,
- złe usytuowanie kominów na połaci dachowej lub niewystarczająca ich długość i przekrój,
- silne i częste wiatry (szczególnie tzw. Fenowe) występujące w rejonach podgórskich i nadmorskich,
- niekorzystne usytuowanie budynku względem otoczenia (wysokie budynki lub drzewa w pobliżu) powodujące zawirowania powietrza lub silne lokalne przeciągi,
- kierunek i siła wiatru ma duży wpływ na prawidłowe działanie wentylacji,
- niedrożność komina wynikająca z braku konserwacji,
- zła konstrukcja komina (nie ocieplony komin w ścianie szczytowej budynku) bądź nadbudowa komina przy użyciu długich nie ocieplonych rur,
- różne długości i różne przekroje kanałów wentylacyjnych w jednym mieszkaniu,
- zastosowanie urządzeń pobierających powietrze do spalania z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin, bez odpowiedniej organizacji dopływu powietrza,
- zastosowanie zbiorczej wentylacji grawitacyjnej.