Właściwe funkcjonowanie systemu ociepleń zależy od jego poprawnej instalacji. Jedną z podstawowych zasad, którymi powinni kierować się wykonawcy systemów jest unikanie mostków cieplnych, czyli przerw w izolacji. Nie da się ich wyeliminować zupełnie, można jednak spróbować ograniczyć ich liczbę, a co za tym idzie, ujemne oddziaływanie. Wystarczy starannie zaprojektować i zainstalować termoizolację.
W projekcie technicznym ocieplenia powinny znaleźć się dokładne wyliczenia rodzaju i grubości termoizolacji oraz projekty wykonania detali, czyli wszystkich miejsc nietypowych dla ogółu budynków, w których mogą tworzyć się mostki termiczne. Opracowane rozwiązania szczegółów są zwykle dostępne u dostawców systemów ociepleniowych. W takim wypadku projektant ogranicza się często do wyboru określonych rozwiązań, ewentualnie ich adaptacji do konkretnego obiektu. I chociaż nie wszystkie mostki termiczne można wyeliminować, z pewnością można zmniejszyć ich niekorzystny wpływ na izolacyjność ścian.
Sprawdzone metody zapobiegające powstawaniu mostków termicznych:
- Staranne i dokładne mocowanie płyt termoizolacyjnych. Jeśli po zakończeniu klejenia okaże się, że pomiędzy płytami są szczeliny, trzeba je dokładnie wypełnić niskorozprężną pianką PU.
- Ocieplenie ścian fundamentowych oraz cokołów. Ścianę fundamentową należy zabezpieczyć materiałem termoizolacyjnym o niskiej nasiąkliwości (np. XPS), od ławy fundamentowej do miejsca, w którym zaczyna się właściwe ocieplenie. Płyty poniżej gruntu trzeba dodatkowo chronić przed wilgocią i wodami podziemnymi.
- Prawidłowe obróbki wokół okien. W nowych budynkach okna są płytko osadzone w ścianie, wystarczy więc wykonać odpowiednią obróbkę ościeży oraz prawidłowo zamontować podokienniki. W starszych budynkach, w których stolarka okienna jest zwykle głębiej osadzona, możliwości są mniejsze. W takim wypadku ościeża należy ocieplić materiałem termoizolacyjnym o jak najniższym współczynniku przewodności cieplnej i o takiej grubości, na jaką pozwala osadzenie okna.
- Połączenie ściany zewnętrznej z połacią dachu w sposób gwarantujący zachowanie ciągłości warstwy termoizolacyjnej. Dotyczy to zarówno dachów płaskich, jak i spadzistych. Gotowe warianty technicznych rozwiązań takich połączeń są dostępne u producentów systemów ociepleń.
- Fachowa obróbka płyt balkonowych. Mocowanie balkonu to miejsce, w którym nie uniknie się mostków termicznych. Istnieją jednak systemowe rozwiązania ociepleniowe, które znacznie redukują ich negatywny efekt. Takie rozwiązania coraz częściej stosuje się w nowo projektowanych budynkach już na etapie wylewania konstrukcji balkonu. W budynkach już istniejących możliwości skutecznej termoizolacji balkonu są znacznie ograniczone. Jedyna dobra metoda to wykonanie - z obu stron płyty balkonowej - warstwy ocieplenia o jak najniższym współczynniku przewodności cieplnej. Dodatkowo trzeba zabezpieczyć balkon przed wnikaniem wody: zaizolować krawędzie przy ścianie oraz wykończyć powierzchnię np. płytkami ceramicznymi.
- Wzmocnione ocieplenie zamocowań balustrad, markiz, zadaszeń, etc. Wszelkie elementy konstrukcyjne tego typu muszą przechodzić przez warstwę termoizolacji, stanowią więc punktowe mostki termiczne. Dlatego też powinny zostać w projekcie uwzględnione jako detal rysunkowy, a następnie wyznaczone na ścianie jeszcze przed zamocowaniem ocieplenia. Wpływ takich mostków można zminimalizować stosując tzw. wkładki termoizolacyjne o bardzo dobrej izolacyjności. Wkładki są bardziej wytrzymałe na ściskanie i słabiej się odkształcają niż tradycyjne płyty termoizolacyjne.
- Zabezpieczenie miejsc mechanicznego mocowania płyt termoizolacyjnych. W większości przypadków, w ramach montażu ocieplenia, nie wystarczy samo przyklejanie płyt termoizolacyjnych, Niezbędne jest wówczas wzmacnianie połączenia poprzez mocowanie kołkami. Wymaganie to dotyczy m.in. wysokich budynków (łączniki mechaniczne trzeba stosować przynajmniej od poziomu 8 metrów) albo ścian z tzw. nienośnym podłożem, np. pokrytych starym tynkiem. Liczbę, rodzaj i rozmieszczenie łączników określa projektant. Najlepsze są łączniki o specjalnej konstrukcji, która niweluję ucieczkę ciepła. Można też zastosować tzw. "termodyble": kołki umieszcza się w uprzednio wykonanym zagłębieniu, a po wbiciu czy wkręceniu trzpienia całość zatyka się krążkiem z wełny lub styropianu. Takie rozwiązanie praktycznie eliminuje punktowe mostki cieplne pochodzące od łączników.
- Odpowiednie zamocowanie dodatkowych elementów na ocieplonej elewacji. Punktowe mostki termiczne często tworzą się w miejscach , w których do ocieplonej elewacji mocujemy jakieś elementy ozdobne lub praktyczne, takie jak: tablice adresowe, kinkiety czy syreny alarmów. Najlepiej umieszczać je więc na specjalnych podkładkach, które powinny być przewidziane w projekcie. Jeśli nie ma takiej możliwości, można wkręcić w płytę termoizolacyjną specjalne elementy do mocowania wykonane z tworzywa. Ich zastosowanie nie prowadzi do powstawania mostków, a jednocześnie gwarantuje zachowanie estetyki i nie obciąża elewacji.
Gwarancją jak najmniejszej ilości błędów, związanych z przerwami w izolacji jest wysoka świadomość techniczna wykonawcy ocieplenia. Dlatego przed wyborem ekipy wykonawczej należy kierować się nie tylko referencjami, ale sprawdzić, czy pracownicy danej firmy posiadają świadectwa przeszkolenia wydane przez dostawcę stosowanego na elewacji systemu. Poza tym najlepszy nawet wykonawca powinien być nadzorowany, a praca poddawana kontroli na każdym etapie.
Wojciech Szczepański, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń
